حجتالاسلام والمسلمین مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها پیامی را همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید خطاب به دانشگاهیان صادر کرد.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
بهار دانشگاه ها فرا رسید و سال تحصيلي آغاز شد. چه نيكوست همزماني اين از نو رستن با ايام پر حماسه عزاي حسيني. شایسته است همهی دانشگاهيان با عزم و ايمان عاشورايي طرحي نو در اندازند و آموزش عالي كشور بتواند با رفع نواقص بيش از پيش به اهداف ملي و انقلابي خود برسد.
سال تحصیلی پیشرو طليعه دهه پنجم انقلاب اسلامي است. ملت بزرگ ایران و جوانان مومن آن قلههای بلندی چون رسیدن به تمدن نوین اسلامی را هدف گرفتهاند. برای رسیدن به این اهداف معبرهایی مانند دانش و پژوهش و معنویت و اخلاق و عدالت طلبی و آزادی خواهی باید در طراز دوران جدید انقلاب طی شود و رسیدن به این اهداف نیازمند ملزوماتی است که دانشگاه به عنوان قلب تپنده پیشرفت و تعالی باید برای آن طراحی داشته باشد و برای نیل به آنها تلاش کند:
۱- سال تحصيلي را در شرايطي آغاز ميكنيم كه كشور عزيزمان در موقعيتي خاص قرار دارد. فشار حداكثري هيئت حاكمه آمريكا آوردهاي برايشان نداشته است. تهديد نظامي عملا كارايي خود را از دست داده است و جمهوري اسلامي ايران در موقعيتي ممتاز در منطقه قرار دارد. زمینهی شکل گیری نظم و هندسه جديد غرب آسيا با هدايت بزرگان نظام و عامليت جوانان مومن و دلباخته به انقلاب و ايران بیش از هر زمان دیگری فراهم است و ابزار مطالبه حق برای ملت بزرگ ایران فراهمتر از همیشه است. نقطهی اميد دشمن برای آسیب زدن به کشور همچنان حوزهی اقتصاد و معیشت است. هرچند با گذراندن موج حمله نظام سلطه، ثبات نسبي اقتصادي در كشور حاكم شده است اما محدوديتهاي اقتصادي عليرغم همه سختيها سبب نوعي رويش هم شده و فرصت بزرگي براي اصلاح روندها در اختیار قرار داده است. اينجاست كه انتظار از دانشگاه بالا و كاركرد دانشگاه جدي ميشود. دانشگاه نقش اصلی و میدانداری درمان زخم کهنه اقتصاد وابسته و شکوفایی اقتصادی درونزا و مقاوم را باید برعهده گیرد. امید داریم در سال تحصيلي جديد مجموعه آموزشعالي كشور روندي را در پي بگيرد كه حضورش در اين معماري جديد اثر بخش باشد.
۲- دانشگاه بايد به سرعت از دامهايي چون “علم براي علم” عبور كند و مديران ارشد آموزشعالي سازوكاري را تبيين كنند تا با تقويت ايده “دانشگاه حل مسئله” ظرفيت بزرگ علمي كشور به كمك حل معضلات بيايد و اين مسئله شدني است.
ظرفيت بزرگ کیفی و كمي آموزشعالي کشور در كنار استعداد هاي كم نظير و امكانات قابل اتکا بايد به نحوي سامان يابد كه كمترين هدر رفت ظرفيت اتفاق بيفتد. واقعيت اين است كه عليرغم همه تلاشها هنوز ظرفيت بزرگ علمي و پژوهشي دانشگاه آنچنان كه در خور است به مدد جامعه نيامده است و اين بايد مسئله اصلي دانشگاه در سال جديد باشد.
۳- مقدمه ضروری اين مهم وجود فضاي واقع بينانه است.نگاه واقع بين كاستيها را ميبيند اما تيرهگي كمبودها جلوی نگاه و توجه به آرمان و اميدش را نميگيرد. دستاوردها و پیشرفتهای اعجاب انگیز دانشمندان کشور در نانو، ژنتیک، هستهاي، موشكي و…نشان داد که ميشود علم نافع را به كار گرفت و تا ثرياي اقتصاد كه امروز پاشنه آشيل کشور است هم رفت. ميشود همين نگاه امیدوار و فعال را در حوزههای دانش بنيان ناظر به دیگر مسائل اصلي هم تكثير كرد.
اميد واقعي در دانشگاه هم با همين رویکرد محقق ميشود.”دانشگاه مسئله محور”دانشگاهی مولد خواهد بود. توليد، رونق ايجاد ميكند و رونق، اميد را بازتوليد ميكند. بايد براي اين اميدبخشي واقعي برنامه داشته باشيم. بزنگاه امید و نشاط واقعی جایگزینی نشئگی کاذب و دستمایه کردن تخدير و غفلت با زرورق فرهنگ و تزریق آن به اسم اميد و نشاط در دانشگاه یکی از مهمترین بازدارندههای دانشگاه از رسالت اصليست.
۴- نكته مهم ديگر اين است كه در تكانههاي مالي معمولا آنچه ذبح ميشود سهم پژوهش و فرهنگ است و اين اتفاق خطرناكي است كه مسئولان ارشد آموزشعالي بايد از آن پرهیز كنند. مبادا سفره پژوهش و فرهنگ در دانشگاهها كوچك شود. البته از دیگرسو بايد شفافيت در خصوص مسائل مالي حوزه پژوهش و دفع شبهه بهرهمندی خواص از این بودجه محدود جدي گرفته شود. راهاندازی یا تکمیل سامانه شفافيت درآمدي و هزينهاي دانشگاه در حوزههاي مختلف از جمله پژوهش ميتواند براي جامعه دانشگاهي بيش از پيش اطمينان بخش باشد.
۵- سالي كه پيش روست از جنبهای ديگر هم اهميت دارد. نخستين انتخابات پس از اعمال فشار اقتصادي حداكثري آمريكا در اسفند امسال برگزار ميشود. يكي از راهبرد هاي اصلي دشمن علیه جامعه مردمسالار ما به ویژه در انتخابات اخير، كاهش حضور مردم است. در درون دانشگاه هر ايده اي كه به اين خواست دشمن كمك كند باطل است. فضاي انتخاباتي دانشگاهها بايد پر نشاط باشد و همه سليقهها در چارچوب نظام بتوانند در آن حرف بزنند. البته هيچ انسان عاقل و دلسوز دانشگاهي نميگويد كه دانشگاه بايد به جولانگاه احزاب تبديل شود. بار اصلي نشاط سیاسی و بصيرتافزايي بر دوش تشكلهاي دانشگاههاست و صيانت از دانشگاه و پرهیز از خانه احزاب شدن دانشگاه با مديران دانشگاهي است.
سال تحصيلي پيش رو سالي پر از فرصتهایی است كه ميتوان هوشمندانه آنها را به موفقيتهاي بزرگ تبدیل كرد. موفقيتهايي كه ميتوانند موتور پيش ران حركت اميد بخش دانشگاه و جامعه باشد.
و پايان كلام اينكه سال تحصيلي نو را به عموم دانشگاهيان اعم از دانشجويان خصوصا عزيزان جديدالورود، استادان گرانقدر و كارمندان دانشگاهها تبريك عرض ميكنم.
مصطفی رستمی